Ο Νίκος Εγγονόπουλος (1907-1985) ήταν Έλληνας ζωγράφος, ποιητής και σκηνογράφος και καθηγητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Πήρε την βασική εκπαίδευση στο Παρίσι. Σπούδασε στην Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας, ενώ παράλληλα παρακολουθούσε μαθήματα βυζαντινής τέχνης. Έκανε ελεύθερες σπουδές σε Παρίσι, Βιέννη, Μόναχο και Ιταλία. Τα πρώτα δείγματα της ζωγραφικής του καθώς και του ποιητικού του λόγου χρονολογούνται το 1938. Τον επόμενο χρόνο άρχισε να σχεδιάζει και κοστούμια για το θέατρο. Θεωρείται ένας από τους μείζονες εκπροσώπους της γενιάς του ’30.
Ο Νίκος Εγγονόπουλος, κύριος και μοναδικός εκπρόσωπος του σουρεαλισμού κατά τον μεσοπόλεμο στην χώρα μας, τοποθετεί την ελληνική μυθολογία στην βάση της θεματικής του πυραμίδας. Δεν επιχειρεί την λεγόμενη «επιστροφή στις ρίζες», αλλά καταθέτει την δική του ξεχωριστή εικαστική εκδοχή για την αρχαιότητα, αποκαλύπτοντας ανατρεπτικές, ονειρικές και ερωτικές συνιστώσες της. Το παράλογο και ο ονειρικός χαρακτήρας της σουρεαλιστικής του γραφής παραπέμπουν σε συμβολικούς υπαινιγμούς οι οποίοι επιδέχονται πολλές ερμηνείες.

“Αργώ”, λάδι σε καμβά, 1948.

Από την εντυπωσιακή ιστορία της Αργοναυτικής Εκστρατείας και την μακάβρια κατάληξη του ήρωα της, ο Εγγονόπουλος δείχνει να ενδιαφέρεται, αρχικά, μόνο για το ταξίδι. Δύο έργα, το ένα με τον τίτλο «Αργώ» και το άλλο με τον τίτλο «Ιάσων», φιλοτεχνημένα το 1948 και το 1951 αντίστοιχα, εμφανίζουν τον Ιάσονα στη θάλασσα, επάνω στο θρυλικό πλεούμενό του. Στο πρώτο έργο, λουσμένο σε ένα φωτεινό γαλάζιο χρώμα, ο γυμνός Ιάσονας συνοδεύεται από το πλήρωμά του και οδηγεί την Αργώ. Πίσω του δεξιά, ο Ορφέας κουρδίζει την λύρα του. Αριστερά του ο Ηρακλής.

Πηγή φωτογραφίας: Περπινιώτη-Αγκαζίρ Κ., Μυθολογία, Αθήνα 2006.

«Γέννησις του Ορφέως και Γέννεσις του μύθου», σινική μελάνι και ακουαρέλα σε χαρτί, 1938 (;).

Η μυθική μορφή του Ορφέα γοήτευσε ιδιαίτερα τον Εγγονόπουλο, ο οποίος τον αποτύπωσε σε πολλές διαφορετικές εκδοχές. Στην παρούσα εκδοχή, ο Ορφέας ίπταται, με το σώμα του σε στάση εμβρυακή, πάνω από μία εξοχική τοποθεσία με έναν αρχαιοελληνικό ναό. Αντί για την λύρα του, κρατά μία μάσκα ταύρου, ενώ επάνω δεξιά ένας αναγεννησιακός άγγελος σαλπίζει.

Πηγή φωτογραφίας: Περπινιώτη-Αγκαζίρ Κ., Μυθολογία, Αθήνα 2006.

«Ο Οδυσσεύς αφηγείται εις τον Όμηρον» , Λάδι σε μουσαμά, 1957

Σύμφωνα και με τον τίτλο, ο όρθιος Οδυσσέας αφηγείται στον Όμηρο ο οποίος παράλληλα παίζει την λύρα του. Ακροάτρια, μία μούσα.

Πηγή φωτογραφίας: Περπινιώτη-Αγκαζίρ Κ., Νίκος Εγγονόπουλος, Ο ζωγραφικός του κόσμος, Αθήνα 2007.

Μακέτα κοστουμιών
Σινική μελάνι και ακουαρέλα σε χαρτί, 1962

Η μακέτα δημιουργήθηκε για την παράσταση του θεάτρου Μ. Κοτοπούλη «Καίσαρ και Κλεοπάτρα» του Τζωρτζ Μπέρναρντ Σω, σε σκηνοθεσία Αλέξη Σολωμού, το 1962.

Εικονίζονται τρεις μουσικοί που παίζουν όργανα της αρχαίας Αιγύπτου (λύρα και άρπα). Αντίθετα με την σχηματική απόδοση της αρχαίας ελληνικής λύρας σε άλλα έργα του εδώ ο ζωγράφος επιλέγει να αντιγράψει πιστά τα αρχαία πρότυπα.

Πηγή φωτογραφίας: Περπινιώτη-Αγκαζίρ Κ., Νίκος Εγγονόπουλος, Ο ζωγραφικός του κόσμος, Αθήνα 2007.